Aan het kruispunt der wegen

Het dorp lag van oorsprong iets westelijker dan nu. Het centrum van het dorp lag rond de Martinuskerk. Deze kerk uit de 12e eeuw staat aan de Canterlandseweg en is een overblijfsel van het oude dorp. Ook de buurtschap Giekerkerhoek stamt uit die tijd. Van oorsprong liep er nog een pad van de kerk naar een kosterswoning en een school. De plaatsnaam zou verwijzen naar de oprichter of eigenaar van de kerk, ene 'Gye'. In 1439 werd de plaats vermeld als 'Gheszerka', in 1511 als Geekerck(e) en in 1580 als Ghietercke. Aan een oudere vermelding als Ghetzercka in 1242 wordt aan de echtheid ervan

De van oorsprong uit Tytsjerk afkomstige Bonne Veninga (1831-1903) kocht al op dertig jarige leeftijd aan de Straatweg de herberg-winkel (nu: Rinia van Nautaweg 43) van Jitske Louwerman,  herbergiersche en dochter van Mr L.G.Louwerman uit Oentsjerk.  Jitske was daar uitbaatster van  een tweekamer kroeg met een vergunning voor sterke drank in het klein.1) Bonne Veninga stond in die jaren vooral te boek als een koopman met  veel bezittingen  in het dorp Gytsjerk. Dat  Gytsjerk had in 1870 volgens gemeentelijke gegevens 530 inwoners, waarvan – bij benadering

Er verscheen een advertentie in De Leeuwarder Courant om een aanbesteding bekend te maken voor het bouwen van een nieuwe herberg met stalling en doorreed te Gytsjerk.1) De tweekamer herberg/kroeg ontstond tussen 1790 en 1850, toen meer en meer mensen als extra kostwinning hun voorkamer inrichtten als plaats waar mensen iets konden drinken. In zulke vaak piepkleine kroegen met een vergunning voor sterke in het klein, kon de vrouw dan het inkomen van een geregeld werkloze man aanvullen. In Nederland mocht nagenoeg iedereen tappen, totdat in 1881 de "Wet tot regulering van de handel in sterken dr

Het kruispunt der wegen, met eerst alleen de school (1864) en het tolhuis met tolhek (1862) en waar vervolgens  Bonne Veninga zich vestigde met zijn herberg, bleek na verloop van tijd een aantrekkelijke bouwlocatie. Nog voor de eeuwwisseling kwamen er een smederij (Olijnsma) en een wagenmakerij ( Ane Kuypers) bij. Diagonaal tegenover de herberg liet Bonne Veninga in 1912 een boerderij bouwen, die naderhand tot woning vertimmerd werd.  Hierna, zo rond 1950, vestigde huisarts H.K. de Groot er zijn praktijk. Dan, op 2 december 1901 maakt de  Leeuwarder Courant in een adverten

In 1930 komt er een einde aan het Liezinga-tijdperk. De Viersprong krijgt een nieuwe eigenaar-uitbater, Dirk Visser van Koudum. Dirk Visser werd in 1894 te Opeinde in Smallingerland geboren en werkte op de plaatselijke coöperative zuivelfabriek als  botermaker. Toen het café  Spoorzicht te  Koudum in 1916 te koop stond, kocht hij dat en werd zo op vrij jonge leeftijd (22 jaar) caféhouder; een periode die duurde tot ongeveer 1930. In dat jaar kwam de Viersprong te Gytsjerk in de verkoop en voor Dirk Visser leek dit een goede gelegenheid Koudum te verruilen vo